YAŞAM KOÇU NEDİR?

Kişinin var olan potansiyelinin farkına varması ya da en üst seviyeye çıkarabilmesi için ona rehberlik eden ve profesyonel olarak eğitim almış kişilere yaşam koçu denir. Yaşam koçluğu ülkemizde 2015 yılından itibaren meslek olarak kabul edilmeye başlanmıştır. Yaşam koçluğu yapabilmek için özel şartalar sahip olmak gerekmez. Bu alana ilgi duyan herkes eğitimdüzeyi ne olursa olsun yaşam koçluğu eğitimi alarak mesleğe adım atabilir. Danışanlarının kişisel gelişimlerini tamamlamasına ve hem özel hayatlarında hem de kariyerlerinde yaptıkları planlamalarına yardım eder.

Sanatçıların, sporcuların ve siyasetçilerin sıklıkla tercih ettiği yaşam koçları günümüzde her kesimden ve meslekten insana hitap edebilmektedir. Yaşam koçu danışanına motivasyon kaynağı olur demek yanlış bir tabir olmayacaktır. Tabii bunları yapabilmek için öncelikle kendisi yüksek motivasyona sahip olmalıdır. Danışanlarını daha iyi anlayabilmek için onlarla sürekli etkileşim halinde olmalıdır. İletişim becerileri kuvvetli olmalıdır. Empati yeteneği kuvvetli olmalıdır. 

Meslek etiğine uygun davranmalıdır. Sınırlarının farkında olmalıdır. Sorumluluklarını bilmelidir. İyi bir dinleyici olmalıdır. Gözlem yeteneği gelişmiş olmalıdır. Özgüvenli olmalıdır. Karşısındaki kişiye de güven vermelidir. Devamlı kendini geliştirmelidir. Danışanlarının düşüncelerine ve kararlarına saygı duymalıdır. Mesleğine yardımcı olabilecek etkili iletişim ve beden dili, diksiyon, empati, yaratıcı düşünme gibi ek eğitimler de almalıdır.

Yaşam Koçunun Faydaları

İnsan psikolojisi değişkendir. Bu nedenle yaşadığımız süre boyunca başımıza gelen olaylarla tam anlamıyla başa çıkamayabiliriz. Hayatımızın her alanında bizi dinleyen ve anlayan birileri olsun isteriz. Yaşam koçları tam da bu anda devreye girer. Yaşam koçunun ne iş yaptığından önce neleri yapmadığı ya da yapamayacağına değinmek gerekir. Yaşam koçu bir terapist, psikiyatrist ya da ya da psikolog değildir. Danışanlarının yerine karar vermez. Kendi düşüncelerinin uygulanması için diretmez. Danışanlarına sempati duymaz. Kendisi ile paylaşılanları üçüncü kişilere anlatmaz. Danışanın hayatına yön vermez ve düşüncelerini etkileyecek söylemlerde bulunmaz.

Yaşam koçları bireylerin hayatlarında verdiği kararları netleştirmelerine yardımcı olur. Onları dinleyerek rahatlamalarını sağlar. Danışanları çok iyi gözlemler ve tanımaya çalışır. Çünkü tanıdığı zaman daha iyi bir şekilde yardımcı olabilir. Onlara uygun sorular sorarak sorunun kökenine inmeye çalışır. Danışanın kendi kendine göremediği ya da anlamlandıramadığı durumları fark etmesine yardımcı olur. Bireylerin kendileri ile yüzleşmesini ve hesaplaşmasını sağlar. İş hayatında ya da özel hayatta yaşanan stresin azaltılmasında büyük rol oynar. Bu anlamda bireyin stres yönetimi yapabilmesine yardımcı olur. Her bireyin ihtiyacı olan şeyler farklıdır. Bu nedenle yaşam koçu danışana özel program yapar ve plan hazırlar. Danışanın kararlı olması koçluk yapabilmek adına önemlidir. Çünkü her ne olursa olsun değişim insanın kendi içinde başlar. Kişi yaşam koçu ile çalışmaya kendi isteğiyle karar vermelidir. Zorlama ile yapılacak bir koçluk faydalı olmayacaktır.

Yaşam koçu danışanlarına karşı her zaman açık ve anlaşılır olur. Onlara iyi hitap eder. Pratik düşünür ve çözüm odaklıdır. Danışanlarını da çözüm üretmeye sevk eder. Geçmişe takılı kalmaz. Geleceğe odaklı konuşur. Yaşam koçunun yardım edebilmesi için danışanın psikolojik ya da psikiyatrik problemlerinin olmaması gerekir. Böyle durumda olan kişileri uzmana yönlendirir. Yaşam koçları bir kuruma bağlı olarak alışabileceği gibi serbest olarak da çalışır. Koçluk ofislerinde yer alabilir. Online danışma yapabilir. Yüz yüze ya da telefonla görüşme sağlayabilir. Bu nedenle mekanın önemi yoktur. Zaman ayarlamasını da danışanın ihtiyacına göre planlar.

Yaşam koçlarının ofisinin olması şart değildir. Ancak ofis kullanmak istenirse ofisin ferah, aydınlık ve sessiz bir yerde olmasına dikkat edilmelidir. Yeni bir işe başlayanlar, ortam değişikliği yaşayanlar, emekli olup boşluğa düşenler, evliliğini bitirmek durumunda olanlar, sınava hazırlananlar kısacası kendini yalnız hisseden ve bir desteğe ihtiyaç duyan herkes yaşam koçuna başvurabilir. Yaşam koçları bireylerin kendilerini tek başına hayata karşı hazır hissettikleri ana kadar yanında olabilirler. Yaşadıkları olayların ve yaptıklarının sonucuna ortak olurlar. Yaşam koçunun görev ve sorumlulukları şunlardır:

  • Danışanın hedeflerine uygun bakış açısı geliştirmesini sağlamak
  • Uygun sorular sorarak cevaba ulaşmasını sağlamak
  • Yaşama yönelik hedefler belirlemek
  • Farkındalığı arttırmak
  • Bireylerin stres yönetimine yardımcı olmak
  • Çevre ile iyi ilişkiler kurulmasını sağlamak
  • İşte başarıyı yakalamak ve motivasyonu yükseltmek
  • Yaşanılan kötü olaylar karşısında bireyin hayata devam etmesini sağlamak
  • Bireyin durumunu analiz etmek
  • Mevcut potansiyeli daha üst seviyelere çıkarmayı engelleyen durumları tespit etmek
  • Danışanın doğru ve yanlışlarını görmesini sağlamak
  • Pozitif düşünmeyi sağlamak
  • Danışanın sorumluluk almasını sağlamak